Maksymilian GIERYMSKI

Maksymilian Gierymski, brat malarza Aleksandra, rozpoczął naukę w 1862 roku w Instytucie Politechnicznym w Puławach, potem brał udział w powstaniu styczniowym, a w 1864 roku kontynuował naukę na Wydziale Prawnym Szkoły Głównej i uczył się malarstwa w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych. Zadebiutował w 1866 roku wystawieniem Krajobrazu leśnego. Uzyskawszy stypendium wyjechał do Monachium w 1867 roku. Znalazł tutaj swoje miejsce w pracowniach znakomitych malarzy, H. Anschűtza, A. Wagnera i F. Adama, zyskują u nich entuzjastyczne przyjęcie, na jakie zasłużył wybitnym talentem malarskim. Gierymski odniósł sukces na międzynarodowej wystawie w 1869 roku. Jego największe osiągnięcia malarskie zmykają się w ciągu niespełna 4 lat, od 1870 do 1874. W tym czasie rozkwita jego talent ukazujący się w różnorodnej tematyce jego obrazów, w samodzielności i odkrywczości, jaką zaskakuje środowisko malarskie na Zachodzie Europy, kiedy mierzy się z problemami koloru i światła w malarstwie. Jego sukces w obcym środowisku nie znalazł odbicia w popularności jego dzieł w ówczesnej Polsce. Dopiero z czasem uznano w kraju jego geniusz poświęcając mu wiele publikacji naukowych. „Jego polska i artystyczna odrębność promieniowała niejako od wewnątrz płótna, choć uwydatniała się jeszcze bardziej, gdy była związana na przykład z tematyką powstańczą, lub wyobrażeniami rodzimego krajobrazu, niezrównanymi w swej prawdzie i w nastrojowości.” (J. Starzyński). Spuścizna malarska Maksymiliana Gierymskiego z oczywistych względów jest dzisiaj nieliczna, część uznano za zaginioną, część znajduje się za granicą, stosunkowo niewiele dzieł reprezentuje talent tego malarza w polskich kolekcjach muzealnych.